Λευκωσία: Μέσα και υποδομές που θα καταστήσουν πιο αποτελεσματική την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) χρειάζεται η Κυπριακή Δημοκρατία. Τα σημερινά μέσα που έχει στη διάθεσή της η Δημοκρατία μπορεί να ασκήσει επαρκή έλεγχο στη μισή περίπου θαλάσσια περιοχή που καλύπτει η ΑΟΖ στο νότιο και δυτικό τμήμα του νησιού. Γι' αυτό από πλευράς κυβέρνησης και αρμοδίων υπηρεσιών κρίθηκε πως η Κύπρος δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στη συνεργασία με άλλα κράτη για την επιτήρηση της θαλάσσιας περιοχής της και κυρίως εκεί που διεξάγονται ή προγραμματίζονται έρευνες για υδρογονάνθρακες.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ήδη άρχισε να προωθείται συγκεκριμένο σχέδιο με την εφαρμογή του οποίου θα είναι σε θέση η Κύπρος να ασκεί από μόνη της επαρκή έλεγχο της ΑΟΖ της.

Πιο συγκεκριμένα, μελετάται η απόκτηση ραντάρ, πλωτών αλλά και σύγχρονων κυπριακής κατασκευής ιπτάμενων μέσω παρακολούθησης. Όπως αναφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα στη διάρκεια ενημέρωσης της επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής, το κόστος για τη δημιουργία υποδομών και απόκτησης σύγχρονων μέσων επιτήρησης της ΑΟΖ δεν είναι τέτοιο που να μην μπορεί να καλυφθεί και μέσα από τις σημερινές συνθήκες.

Παράλληλα, η ενίσχυση του ελέγχου εντός της κυπριακής ΑΟΖ θα επιδράσει πιο θετικά σε ξένες εταιρείες που ενδιαφέρονται ή θα ενδιαφερθούν στο μέλλον για τις ενεργειακές πηγές της περιοχής.

Οι δυνατότητες που έχει ένα κράτος στο να ελέγχει αποτελεσματικά τις περιοχές όπου δραστηριοποιούνται ξένες εταιρείες που ασχολούνται με τον τομέα της ενέργειας είναι ένας παράγοντας που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη διεθνώς.

Πέραν αυτών, η παρουσία και η διακίνηση πλωτών μέσων εντός της ΑΟΖ που θα φέρουν τη σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει ειδική σημασία λαμβανομένων υπόψη των προκλητικών ενεργειών από μέρους της Τουρκίας. Προκλήσεις από τουρκικής πλευράς, οι οποίες δεν έχουν καταφέρει σε καμιά περίπτωση να παρεμποδίσουν ουσιαστικά τις προσπάθειες της Κύπρου να καταλήξει σε συμφωνίες με εταιρείες ή να υπογράψει συμφωνίες με γειτονικά της κράτη. Σε ορισμένες περιπτώσεις κατάφερε να προκαλέσει κάποια καθυστέρηση αλλά τίποτε πέραν αυτού.

Οι συγκυρίες σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο παραμένουν θετικές για την Κύπρο γι' αυτό και η προσπάθεια που καταβάλλεται τόσο από το υπουργείο Εξωτερικών αλλά και άλλα εμπλεκόμενα κυβερνητικά τμήματα είναι να προχωρήσουν στον μέγιστο βαθμό όλες οι προσπάθειες της Κύπρου, εκμεταλλευόμενοι το παράθυρο ευκαιρίας που υπάρχει.

Σ' ό,τι αφορά στις συμφωνίες πέραν από εκείνες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο που υλοποιούνται και τον Λίβανο που παραμένει στάσιμη λόγω των εσωτερικών προβλημάτων στη γειτονική χώρα γίνονται η Κύπρος έχει δυνατότητες να προχωρήσει και με δύο άλλες χώρες. Η μια είναι η Ελλάδα και η άλλη, με την οποία συνορεύει η κυπριακή ΑΟΖ, είναι η Λιβύη.

Σε σχέση με την Αίγυπτο, η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα δημιουργεί προοπτικές για μεγαλύτερη συνεργασία με την Κύπρο αλλά και να υπάρξει όφελος από κυπριακής πλευράς σε σχέση με το ισραηλινό φυσικό αέριο.

Από την άλλη, θετικό θεωρείται για τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής η κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία. Βόρειος Αφρική και Ανατολική Μεσόγειος αποκτούν μεγαλύτερη σημασία, καθώς στην Ευρώπη αναζητούν άλλες ενεργειακές πηγές λόγω της ουκρανικής κρίσης.

Τρίτος σημαντικός για την Κύπρο παράγοντας είναι πως οι σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ δεν φαίνεται να διαφοροποιούνται κατά τρόπον που να προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις στη Λευκωσία. Υπό τα σημερινά δεδομένα και με διαφαινόμενη την παραμονή του Ερντογάν στο πηδάλιο της χώρας δύσκολα θα διαφοροποιηθεί η όλη κατάσταση.

Τέλος, σ' ό,τι αφορά τον Λίβανο παρ' όλον ότι τα πάντα βρίσκονται σε στασιμότητα λόγω της μη ύπαρξης κυβέρνησης αλλά και των διαφωνιών με το Ισραήλ σε μια περιοχή που αγγίζει και την Κύπρο, εντούτοις η προοπτική παραμένει. Παρά τις εσωτερικές τους διαφωνίες οι διάφορες παρατάξεις του Λιβάνου στο θέμα της ενέργειας δείχνουν να συμφωνούν ακόμα και στον διάλογο με το Ισραήλ. Γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μια τριμερή συμφωνία Κύπρου-Ισραήλ-Λιβάνου.

Λευκωσία: Οι αγωγοί δεν μπορούν να περάσουν χωρίς έγκριση
Τα όσα λέγονται γύρω από αγωγούς που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από την περιοχή προς την Τουρκία είναι μόνο στο θεωρητικό επίπεδο.

Σ' ό,τι αφορά στην Κύπρο, δεν τίθεται θέμα να δεχθεί υπό τις παρούσες συνθήκες τη διέλευση αγωγών που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από την περιοχή προς την Τουρκία. Εκ των πραγμάτων οι αγωγοί αυτοί θα περάσουν μέσα από την κυπριακή ΑΟΖ και θα χρειαστεί η έγκριση της κυβέρνησης της Κύπρου.

Ακόμα και τα όσα αναφέρονται σε επίπεδο εταιρειών δεν είναι τίποτε άλλο από σκέψεις και μελέτες. Είναι σενάρια τα οποία εξετάζουν για το πώς θα εκμεταλλευθούν για να πωλήσουν το φυσικό αέριο που θα εξορύξουν από τις ενεργειακές πηγές της περιοχής.

Επί του συγκεκριμένου δεν υπάρχει καμιά απόφαση από μέρους εταιρειών για μεταφορά φυσικού αερίου στην Τουρκία. Αλλά και να αποφασίσουν εταιρείες ότι επιθυμούν αυτόν τον τρόπο μεταφοράς του αερίου προς συγκεκριμένες αγορές, θα χρειαστεί και η σύμφωνη γνώμη του κράτους στο οποίο βρίσκονται οι πηγές, αλλά και σταθμοί παραγωγής του φυσικού αερίου.

Γράφει: Ανδρέας Πιμπίσιης