Λευκωσία: Με πλωτή μονάδα άντλησης και αποθήκευσης φυσικού αερίου, που είτε θα ενοικιαστεί μακροχρόνια ή θα αποκτηθεί ως ιδιόκτητη, προβλέπεται ότι θα ξεκινήσει η εκμετάλλευση του κοιτάσματος «Αφροδίτη», με την πρώτη ροή αερίου να υπολογίζεται περίπου το 2020, με ημερήσια παραγωγή της τάξης των 800 εκατ. κυβικών ποδών. Το μερίδιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, με βάση το συμβόλαιο ανάθεσης, θα κυμαίνεται από 60% μέχρι και 83% των εσόδων – όσο περισσότερα θα είναι τα ημερήσια έσοδα, τόσο θα αυξάνεται το ποσοστό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακόμα, Noble Energy και Delek έχουν προγραμματίσει ότι θα γίνουν συμπληρωματικές έρευνες και αναλύσεις γεωλογικών δεδομένων στο τμήμα του Τεμαχίου «12» που παραμένει υπό την ευθύνη τους, ώστε μέχρι το καλοκαίρι να αποφασίσουν και αν θα προχωρήσουν σε γεώτρηση εκτός του κοιτάσματος «Αφροδίτη», με στόχο κοίτασμα πετρελαίου. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η απόφαση για γεώτρηση με στόχο κοίτασμα πετρελαίου θα ληφθεί πριν από τις 23 Οκτωβρίου 2015.

Αυτά και πολλά – πολλά άλλα σημαντικά στοιχεία και δεδομένα που αφορούν στις μέχρι τώρα ενέργειες, στον προγραμματισμό για το 2015, αλλά και το προκαταρτικό σχέδιο ανάπτυξης του «Αφροδίτη», περιλαμβάνει η Έκθεση που κατέθεσε η Delek Driling στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ.

Η Έκθεση, με συνολικό όγκο της τάξης των 568 σελίδων, αφορά στα αποτελέσματα της εταιρείας για το 2014 και τις προβλέψεις για το 2015, με ένα πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα αποκαλυπτικό τμήμα της να αφορά στη δραστηριότητα της ισραηλινής εταιρείας ως εταίρου της Noble Energy στο τεμάχιο «12». Οι λεπτομέρειες που αποκαλύπτονται είναι πάρα πολλές και αρκετές από αυτές μάλιστα αφορούν στις άκρως απόρρητες και εμπιστευτικές προβλέψεις του συμβολαίου των Noble – Delek – Avner με την Κυπριακή Δημοκρατία. Τέτοια δεδομένα είναι τα αναλυτικά στοιχεία που αφορούν στον διαμοιρασμό των εσόδων και όχι μόνο. Περιέχονται ακόμα και σειρά παραδειγμάτων για τον διαμοιρασμό εσόδων, ανάλογα με την ημερήσια παραγωγή και τις διάφορες συνθήκες που προβλέπονται στο συμβόλαιο.

Η Έκθεση των 568 σελίδων, που εξασφάλισε ο «Φ» μέσω του ψηφιακού κόμβου του Χρηματιστηρίου του Τελ Αβίβ, έχει κατατεθεί στα εβραϊκά και για τον λόγο αυτό ακόμα δεν έχει εκδοθεί σχετική ανακοίνωση με περίληψή της, αλλά ούτε και ολόκληρη, αφού τίθεται θέμα χρόνου που απαιτείται για τη μετάφρασή της. Αναμένεται ότι μετά τη μετάφρασή της στην αγγλική θα δοθεί και στην κυπριακή Κυβέρνηση, ενώ σημαντικά της στοιχεία θα δημοσιοποιηθούν. Προκαλεί εντύπωση ο πολύ υψηλός βαθμός διαφάνειας που διαπιστώνεται μέσω των λεπτομερών οικονομικών, τεχνικών και επιχειρηματικών στοιχείων που κατατίθενται, χωρίς να αποκλείεται να προκληθεί δυσφορία λόγω της δημοσιοποίησης ενυπόγραφων άκρως εμπιστευτικών δεδομένων.
Η ανάπτυξη του «Αφροδίτη» θα γίνει σε συμφωνία με την κυπριακή Κυβέρνηση και αυτό προβλέπει προμήθεια φυσικού αερίου για την εγχώρια αγορά στην Κύπρο και εξαγωγή του φυσικού αερίου μέσω αγωγών σε άλλες αγορές, συμπεριλαμβανομένης της αιγυπτιακής αγοράς, περιλαμβανομένης και της τοπικής αγοράς της Αιγύπτου και άλλων αγορών που περιγράφονται επίσης ξεχωριστά ως «στόχοι αγορών». Πρόκειται για τις γνωστές γειτονικές χώρες, όπως η Ιορδανία κτλ.

Το κόστος της πλωτής πλατφόρμας άντλησης και αποθήκευσης του φυσικού αερίου υπολογίζεται από 3,5 έως 4,5 εκατ. δολάρια και αυτή τη στιγμή μελετούνται τα ενδεχόμενα ενοικίασης ή κατασκευής ιδιόκτητης τέτοιας μονάδας, με βασικό κριτήριο το πιο χαμηλό κόστος.

Μετά τη λήψη της απόφασης αυτής, που προβλέπεται να ληφθεί εντός του 2016, θα προχωρήσουν στον σχεδιασμό και τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης και του προγράμματος ανάπτυξης, που επίσης πρέπει να εγκριθεί από την κυπριακή Κυβέρνηση που θα δώσει και την άδεια παραγωγής (ή εκμετάλλευσης).
Εντός του 2016 θα πρέπει να υπάρξει και λεπτομερής συμφωνία για την ανάπτυξη του «Αφροδίτη», ενώ το δεύτερο εξάμηνο του 2016 προβλέπεται ότι θα γίνουν είτε συμπληρωματική γεώτρηση είτε νέες δοκιμές παραγωγής στο κοίτασμα.

Μετά θα πρέπει να προχωρήσει ο τεχνικός σχεδιασμός και οι συμφωνίες για την κατασκευή των αγωγών και να γίνουν οι ρυθμιστικές και διακρατικές διευκρινίσεις. Γίνεται αναφορά στα Μνημόνια Συνεργασίας Κύπρου – Αιγύπτου σε κρατικό και τεχνικό επίπεδο προς αυτή την κατεύθυνση.

Η τεχνική ικανότητα παραγωγής του «Αφροδίτη» υπολογίζεται σε ικανότητα άντλησης της τάξης των 800 εκατ. μετρικών κυβικών ποδών (MMCF) την ημέρα.
Όπως αναφέρεται, η κυπριακή Κυβέρνηση στον σχεδιασμό της που θέτει ενώπιον των συνεταίρων του τεμαχίου «12», προβλέπει ότι θα πρέπει η παροχή φυσικού αερίου να ξεκινήσει το α' εξάμηνο του 2020.

Από 60% έως και 83% τα δικαιώματα της Κύπρου

Αποκαλυπτική είναι η Έκθεση της Delek ως προς τις προβλέψεις του συμβολαίου για τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, που μάλιστα συγκεκριμενοποιούνται τώρα πολύ περισσότερο, εφόσον έχουν καθοριστεί σε σημαντικό βαθμό οι τεχνικές παράμετροι.

Τα ποσοστά της Δημοκρατίας –που θα καθορίζονται σε ημερήσια βάση– ξεκινούν από 60% σε παραγωγή 150.000 εκατ. κυβικών ποδών ημερησίως και φτάνουν κλιμακωτά σε 83% σε παραγωγή 1,4 δισ. κυβικών ποδών ημερησίως, με τα έσοδα να αποδίδονται στη Δημοκρατία μετά από σταδιακή κατανομή των (εγκεκριμένων) δαπανών που έγιναν για μέχρι τότε έρευνα και ανάπτυξη του κοιτάσματος. Μάλιστα, παρέχονται οκτώ πίνακες με υπολογισμούς με βάση διαφορετικές εκδοχές ημερήσιας παραγωγής, με τα δικαιώματα κάθε πλευράς. Με βάση την αναφορά σε παραγωγή 800 εκατ. κ. ποδών ημερήσια, το ποσοστό που ανήκει στη Δημοκρατία υπολογίζεται σε σχεδόν 70%.

Με σημερινές διεθνείς τιμές φυσικού αερίου (και πετρελαίου), με βάση τις αποκαλύψεις της Delek, μπορεί να υπολογιστεί χρονδικά ότι με βάση το σχέδιο αυτό, αν πωλούνται και τα 800 εκατ. κυβικά πόδια ημερισίως, τα έσοδα της Δημοκρατίας από το «Αφροδίτη» θα ανέρχονται περίπου στο 1,5 εκατ. δολάρια (1,39 εκατ. ευρώ) ημερησίως ή περίπου 550 εκατ. δολάρια ετησίως (510 εκατ. ευρώ), για περίοδο περίπου 25 ετών, χωρίς όμως να αφαιρούνται τα έξοδα.

Ανοικτή αλλά απομακρυσμένη η συνεργασία με «Ταμάρ»

Σε διάφορα σημεία της Έκθεσης γίνεται αναφορά για «ρευστότητα» στους τελικούς σχεδιασμούς, αφού παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο κάποιες από τις λύσεις εκμετάλλευσης και πιθανές αγορές, να συνδυαστούν με την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Ταμάρ». Ωστόσο, οι αναφορές είναι ιδιαίτερα «διακριτικές» και αφήνονται μόνο ως μελλοντικό ανοικτό για την ώρα ενδεχόμενο.
Ακόμα, εκτενής και λεπτομερής ανάλυση γίνεται για τα τεχνικά χαρακτηριστικά του κοιτάσματος, αλλά και των δυνατοτήτων για πρόσθετα κοιτάσματα (π.χ. γίνεται αναφορά σε «Αφροδίτη 2»), όμως καθίσταται σαφές ότι αποφάσεις θα ληφθούν μετά τη συγκέντρωση πολλών ακόμα γεωλογικών δεδομένων.

Γράφει: Πέτρος Θεοχαρίδης