Η πώληση αερίου από την Κύπρο προς την Αίγυπτο διαμορφώνει νέα δεδομένα
Του Κώστα Βενιζέλου
Η συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο, που υπογράφηκε την περασμένη Δευτέρα στο Κάιρο, αποτελεί ένα βήμα προς την υλοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών της Λευκωσίας. Ταυτόχρονα συνιστά και ένα τετελεσμένο στο παζλ της μεγάλης εικόνας που αφορά και την αξιοποίηση των κυπριακών υδρογονανθράκων αλλά και την ενίσχυση των συνεργασιών με τις γειτονικές χώρες (τριμερή Ελλάδας- Κύπρου και Αιγύπτου και η δεύτερη με το Ισραήλ).
Η Άγκυρα δεν έχει ακόμη αντιδράσει στη συμφωνία της Κύπρου να πωλήσει φυσικό αέριο στην Αίγυπτο. Δεν συνηθίζει η Τουρκία να αφήνει εξελίξεις που αφορούν τους κυπριακούς υδρογονάνθρακες να προχωρούν χωρίς να αντιδρά ή να παρεμβαίνει. Τούτο έπραξε στο παρελθόν και αναμένεται αργά ή γρήγορα να αντιδράσει και η καθυστέρηση να πράξει τούτο, δεν οφείλεται στα αντανακλαστικά της, αλλά ενδεχομένως σε θέματα τακτικής. Διπλωματικές πηγές σημείωναν πως η προσοχή της Λευκωσίας από τη Δευτέρα και εντεύθεν ήταν στραμμένη στο ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», το οποίο βρίσκεται σε αγκυροβόλιο έξω από το λιμάνι της κατεχόμενης Αμμοχώστου. Την ίδια ώρα παρακολουθούνται όλες οι κινήσεις της τουρκικής πλευράς.
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, όπως είναι γνωστό, πραγματοποίησε την περασμένη Δευτέρα ταξίδι αστραπή στο Κάιρο, το οποίο ανακοινώθηκε, για ευνόητους λόγους, αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Το συμβόλαιο αυτό ανοίγει το δρόμο για εμπορική αξιοποίηση του φυσικού αερίου, ανκαι αυτό είναι ακόμη νωρίς. Θα χρειαστεί η ολοκλήρωση των συζητήσεων επί της συμφωνίας για να καθοριστούν οι όροι που θα αφορούν και την εμπορική διάσταση του. Τους επόμενους δυο μήνες θα κατατεθεί τεχνοοικονομική μελέτη των επιλογών για αυτές τις εξαγωγές. Η συζήτηση με το Κάιρο επικεντρώνεται στις υφιστάμενες υποδομές τερματικού υγροποίησης της Αιγύπτου δηλαδή στο Ίντκου και στην Νταμιέτα, που θα δέχονται το αέριο από το τεμάχιο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Η διαδικασία για την συμπλήρωση των λεπτομερειών του συμβολαίου/μνημονίου αναμένεται ότι θα ολοκληρωθεί σε έξι μήνες. Απ΄εκεί και πέρα θα κατατεθεί το σχέδιο ανάπτυξης από την NOBLE και η ανακήρυξη του κοιτάσματος ως εμπορεύσιμου. Είναι σαφές πως η εξέλιξη αυτή, αν και αέριο από το τεμάχιο Αφροδίτη προς την Αίγυπτο με αγωγούς δεν αναμένεται γίνει πριν το 2018-2020, θεωρείται ένα σημαντικό βήμα, αλλά και τετελεσμένο, το οποίο ανακοινώθηκε μετά που έχει γίνει και όχι πριν με τυμπανοκρουσίες ( δεν συνηθίζει η Λευκωσία τούτο). Είναι προφανές πως το κεφάλαιο φυσικό αέριο εισέρχεται στη διαδικασία της ρευστοποίησης και των δεσμεύσεων με συμφωνίες με τρίτους. Είναι σαφές πως τους επόμενους μήνες όταν θα υπάρξει και η οριστικοποίηση των διαφόρων ρυθμίσεων που επιβάλλονται για να προχωρήσει η συμφωνία αυτή, το τοπίο θα είναι πιο ξεκάθαρο. Αν και η κίνηση αυτή θεωρείται από μόνη της ένα γεγονός και ένα τετελεσμένο. Για την Τουρκία η εξέλιξη αυτή είναι διπλό το κτύπημα: Και από τη Λευκωσία αλλά και από το Κάιρο και δεν αναμένεται η Άγκυρα, αργά ή γρήγορα, να παρακάμψει την εξέλιξη αυτή.
Βολεύει όλους το «διάλλειμα» της ιταλικής ΕΝΙ
Η ΑΓΚΥΡΑ θεωρεί ως κλειδί για τις παραπέρα εξελίξεις στο Κυπριακό αλλά και στο πεδίο της ενέργειας τη διακοπή των ερευνών στα τεμάχια εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) από την ιταλική εταιρεία ΕΝΙ. Ήδη έγινε γνωστό ότι η ΕΝΙ θα προχωρήσει σε «τεχνικό διάλειμμα» ενώ η NAVTEX που έχει εκδώσει η Κυπριακή Δημοκρατία για τις έρευνες της εταιρείας λήγει στις 31 Μαρτίου.
Η Τουρκία συνδέει αυτή τη στιγμή την ανανέωση της δικής της NAVTEX με την αναστολή, όπως θα την παρουσιάσει, των ερευνών της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι η τουρκική NAVTEX λήγει στις 6 Απριλίου. Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, το «διάλειμμα» της ΕΝΙ είναι για τρεις μήνες καθώς θα πρέπει το γεωτρύπανο να εξασφαλίσει άδεια ασφαλείας και αναμένεται στο τέλος Μαρτίου θα κατευθυνθεί, κατά πάσα πιθανότητα, προς το λιμάνι της Μασσαλίας. Μέχρι τότε θα έχει ολοκληρωθεί η γεώτρηση στην «Αμαθούσα» και στην περίπτωση που θα ανακαλυφθούν κοιτάσματα θα επανέλθει για την επιβεβαιωτική.
Είναι σαφές πως στην περίπτωση που αρχές Απριλίου σταματήσουν οι έρευνες τότε αναμένεται ότι η Τουρκία δεν θα ανανεώσει την οδηγία προς ναυτιλλόμενους και όπως ανέφεραν ενημερωμένες πηγές θα ανοίξει το δρόμος για τους εν δυνάμει μεσολαβητές για να στήσουν ένα νέο σκηνικό συνομιλιών για το Κυπριακό. Με βάση αυτό το σενάριο οι συνομιλίες μπορούν να αρχίσουν μετά τις λεγόμενες προεδρικές «εκλογές» στα κατεχόμενα, που χρονικά τοποθετούνται στις 19 Απριλίου. Το ίδιο σενάριο, που θα προχωρήσει υπό την αίρεση των προθέσεων του Ερντογάν, ο οποίος θεωρείται αστάθμητος παράγοντας, λαμβάνει υπόψη και το γεγονός ότι στην Τουρκία θα διεξαχθούν εκλογές στις 7 Ιουνίου.
Η Άγκυρα στέλνει Ναμί στο Κατάρ
Ο ΤΟΥΡΚΟΣ υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, διαμήνυσε πως η Άγκυρα αντιτίθεται «στις μονομερείς έρευνες γεώτρησης», παραπέμποντας στην Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόσθεσε δε πως είχαν καταθέσει «εποικοδομητικές και ειλικρινείς προτάσεις γι αυτό το θέμα» για να επαναλάβει πως «θα είμαστε κοντά στην `ΤΔΒΚ` και τον Τ/κ ‘’λαό’’ για να προστατεύσουμε τα δίκαια των Τουρκοκυπρίων». Οι αναφορές αυτές του Τσαβούσογλου έγιναν μετά από συνάντηση που είχε την περασμένη Παρασκευή με τον λεγόμενο υπουργό Εξωτερικών του ψευδοκράτους, Οζντίλ Ναμί. Όπως ανέφερε ο Οζντίλ Ναμί θα συναντηθεί με τον ΓΓ του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙΣ) και θα πραγματοποιήσει «σημαντικές επαφές στο Κατάρ». Ανέφερε ότι επιθυμία τους είναι όπως το ψευδοκράτος συμμετάσχει στην ΟΙΣ και τις άλλες οργανώσεις και πως γι αυτό το θέμα γίνονται εργασίες σε υψηλό επίπεδο.
